SpiderFoot review: hoe ver kun je graven in data?

SpiderFoot koppelt e-mailadressen aan gebruikersnamen en onthult vaak zelfs echte namen door openbaar beschikbare gegevens uit alle hoeken van het internet te verzamelen. We hebben getest hoe goed de tool gebruikers identificeert.

Haatberichten, phishing-sms’jes en spam-mails op het internet en sociale media zijn vervelend. Als je je hiertegen wilt verzetten, heb je meestal niet meer dan een gebruikersnaam, een e-mailadres of een telefoonnummer. Hoe handig zou het zijn als je de anonieme gebruikers hierachter zou kunnen ontmaskeren?

SpiderFoot is een opensource tool die openbaar beschikbare gegevens zoals gebruikersaccounts, e-mailadressen en echte namen verzamelt en analyseert. Voor het verzamelen van informatie maakt het gebruik van honderden openbare bronnen op internet (OSINT, Open Source Intelligence). De tool legt platformoverschrijdende verbanden tussen accounts, domeinnamen, e-mailadressen, echte namen en nog veel meer.

Om gegevens te kunnen verzamelen, heeft SpiderFoot een startpunt nodig. Dat kan bijvoorbeeld een web- of e-mailadres, een gebruikersnaam of zelfs een bitcoin-adres zijn. Deze gegevens worden ingevoerd via een gebruikersinterface in de browser of via de commandline. Gegevens die tijdens een zoekopdracht zijn verzameld, worden vervolgens door de software geëxporteerd als CSV-, JSON- of GEXF-bestanden.

SpiderFoot maakt gebruik van meer dan 200 externe plug-ins, die als modules in de tool automatisch het internet doorzoeken. Afhankelijk van de complexiteit van de zoekopdracht kan dit vele uren in beslag nemen.

Wanneer de modules informatie vinden, bijvoorbeeld het herhaaldelijk gebruik van een naam op verschillende platforms, verzamelt SpiderFoot deze en legt verbanden tussen deze gegevens. Dit kan bijvoorbeeld het koppelen zijn van een e-mailadres waarvan spam-mails worden verstuurd aan gebruikersnamen op sociale mediaplatforms of websites.

Een anoniem account dat haatdragende opmerkingen verstuurt, kan zo worden ontmaskerd als de persoon achter het account dezelfde gebruikersnaam op andere platforms gebruikt. SpiderFoot bespaart je het tijdrovende werk om honderden platforms handmatig te doorzoeken. In de webinterface geeft de tool deze resultaten en verbanden weer. SpiderFoot draait op Windows, Linux en macOS en is beschikbaar onder de open source-licentie (MIT) op GitHub. Python 3 moet vooraf zijn geïnstalleerd.

Voordat je een zoekopdracht in SpiderFoot start, kunt je deze gedetailleerd configureren. Met presets voor verschillende toepassingen beslis je welke modules SpiderFoot activeert. Dit varieert van een allesomvattende zoekopdracht met alle 200 modules tot het gebruik van alleen de modules die passief werken.

In tegenstelling tot actieve plug-ins werken de passieve plug-ins niet samen met diensten van de doelplatforms, bijvoorbeeld via de wachtwoord vergeten-functie. Als plug-ins dergelijke functies activeren, kan dit worden gedetecteerd door eventuele verdedigingsmaatregelen van het doel, die vervolgens alarm slaan. Modules kunnen ook afzonderlijk worden geselecteerd en gedeselecteerd om de zoekopdracht aan te passen aan je eigen behoeften.

Als het doel van een zoekopdracht een gebruikersnaam is, zijn veel plug-ins voor het analyseren van domeinen overbodig en verlengen ze alleen maar de zoektijd. Tijdens het zoekproces geeft SpiderFoot foutmeldingen weer voor afzonderlijke plug-ins. Dit komt meestal door ontbrekende API-sleutels voor afzonderlijke modules, omdat sommige tools niet kunnen worden gebruikt zonder betaling of het aanmaken van een account. Desondanks gaat de zoekopdracht door en verzamelt SpiderFoot ook gratis een grote hoeveelheid openbaar beschikbare informatie.

In ons experiment met een e-mailadres vond SpiderFoot inderdaad vijf accounts die aan het e-mailadres waren gekoppeld. Door de integratie van de dienst HaveIBeenPwned werden bovendien datalekken gemeld van twee andere websites waarop het e-mailadres voorkwam.

Je kunt echter niet blindelings vertrouwen op de door SpiderFoot verzamelde informatie: een account dat zogenaamd aan het e-mailadres was gekoppeld, bestond niet: de link leidde naar een dood spoor. Dit gebeurde meerdere keren bij verschillende zoekopdrachten.

Met SpiderFoot heb je een overzichtelijke en krachtige gratis tool in handen die je de nodige zoekfrustraties en tijd kan besparen. Je kunt zelf bepalen hoe diepgravend je te werk wilt gaan, maar je moet niet alle resultaten blindelings vertrouwen en nog wel zelf een controleslag uitvoeren.