SANS waarschuwt voor deepfakes en mobiele fraude in 2026

SANS Institute heeft drie belangrijke voorspellingen gepubliceerd die het securitylandschap in 2026 zullen domineren. Waar 2025 vooral werd gekenmerkt door de verdere opmars van AI, verwacht het instituut dat komend jaar vooral deepfake-fraude, mobiele aanvallen en verschuivende aansprakelijkheid centraal zullen staan.

Volgens SANS Institute zal door deepfakes aangedreven fraude in 2026 een dagelijkse realiteit worden. Criminelen zullen zich steeds vaker voordoen als familieleden, collega’s of andere vertrouwde personen, waarbij zij gebruikmaken van overtuigend nagebootste stemmen en video’s. Dit maakt misleiding eenvoudiger en moeilijker te detecteren.

Extra problematisch is dat ook tools die claimen deepfakes te kunnen herkennen, steeds vaker tekortschieten. Rob T. Lee, Chief AI Officer van SANS Institute, wijst erop dat de verantwoordelijkheid daardoor steeds meer bij de gebruiker komt te liggen. “Eenvoudige verificatietactieken kunnen helpen,” stelt Lee. “Vraag iemand bijvoorbeeld in een live videogesprek zijn hand voor het gezicht te bewegen, of werk met een vooraf afgesproken codewoord. Dat doorbreekt de technologie en herstelt menselijk vertrouwen.”

In 2026 zullen mobiele apparaten het primaire doelwit worden van AI-gedreven fraude. Met behulp van AI-agents kunnen aanvallers op grote schaal gepersonaliseerde berichten genereren en gelijktijdig verspreiden via sms, WhatsApp en andere sociale platforms.

Niet alleen het aantal aanvallen neemt toe, ook de geloofwaardigheid ervan groeit. “Blijf alert, zelfs als iets volkomen echt lijkt,” waarschuwt Lee. “Vrijwel iedereen beschikt over een smartphone, en dat maakt mobiele apparaten een aantrekkelijk doelwit. Eén klein detail kan straks het verschil maken tussen vertrouwen en digitale oplichting.”

Naarmate steeds meer applicaties ongemerkt AI-functionaliteit integreren, verschuift ook de verantwoordelijkheid richting de gebruiker. Gebruiksvoorwaarden worden complexer, toestemmingen ingrijpender en de gevolgen van misbruik moeilijker te overzien. Vaak wordt pas duidelijk hoeveel controle is weggegeven wanneer er iets misgaat.

Lee verwacht dat AI-systemen in 2026 zelfstandig aankopen kunnen doen, berichten kunnen versturen en logistieke processen kunnen aansturen. “Maar als een AI-tool faalt of een verkeerde beslissing neemt, ligt de aansprakelijkheid lang niet altijd bij de leverancier,” zegt hij. “Veel contracten schuiven die verantwoordelijkheid al door naar de gebruiker. Dat zal onvermijdelijk leiden tot een bredere discussie over digitale verantwoordelijkheid en de beschermingsmaatregelen die nodig zijn voordat we meer autonomie aan AI overlaten.”

De voorspellingen van SANS Institute laten zien dat technologische vooruitgang hand in hand gaat met nieuwe risico’s. In 2026 zal digitale weerbaarheid steeds meer afhangen van bewustzijn, verificatie en duidelijke afspraken over verantwoordelijkheid. Voor meer info kun je uiteraard terecht op de website van SANS.